Fıtr lügatte “Orucu açmak”, fitre de “Yaratılış” anlamına kazanç. Millet arasında fitre diye öğrenilen fıtır sadakası sadaka-i fıtır; insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu yakalayıp bayrama erişmenin bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen müslümanın, muhakkak kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır Nevevî, el-Mecmû’, VI, 103-105. Vacip oluşu, sünnetle değişmezdir Buhârî, Zekât, 70-78; Müslim, Zekât, 12-16; Ebû Dâvûd, Zekât, 18; İbn Mâce, Zekât, 21.
Abdullah İbn Ömer’den şöyle dediği nakledilmiştir: “Hz. Peygamber fitrenin, insanlar Bayram Namazı’na çıkmadan evvel verilmesini buyurmuştur” Şevkânî, Neylü’l-Evtâr, IV, 183.
Birey, kendisinin ve minik çocuklarının fitrelerini vermekle mükelleftir. Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla beraber, bayramdan evvel de verilebilir. Hatta bu daha erdemlidir. Bununla beraber, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından evvel verilmesi müstehap kabul edilmiştir.
Fitre, verileceği yerler bakımından her gidişatta zekâtın eşidir. Ayet-i kerimede açıklanmıştır. “Sadakalar zekatlar, Allah’tan bir farz olarak ancak yoksullar, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslam’a ısındırılacak olanlarla hürlüğüne kavuşturulacak köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah hakkıyla öğrenendir, karar ve hikmet sahibidir.” Tevbe Suresi 60
Bir kimse fitresini bir veya bir kaç fukaraya verebilir. Birden çok kimseler de fitrelerini bir kaç fukaraya veya tek fukaraya verebilirler.
Fitre mükellefin bulunduğu yerdeki muhtaçlara verilmelidir. Başka yerlere sevk edilmesi mekruhtur.
Fitrenin, Tevbe Sûresi’nin 60. ayetinde sayılanlar dışında kalan birey ve kuruluşlara verilmesi caiz değildir.
Ayrıca fitre verilecek birey, bu koşulları taşısa dahi; Ana, baba, büyük ana ve büyük babalarına, oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklarına fitre verilmez.
Din İşleri Yüksek Heyeti Başkanlığı 2022 seneyi Ramazan fitre kıymetini 40₺ olarak belirledi.
Akşam Ezanı